κυβικός

Όρος των μαθηματικών, που χρησιμοποιείται σε πολλές περιπτώσεις χαρακτηρισμού: κ. πολυώνυμο. Έτσι ονομάζεται κάθε πολυώνυμο τρίτου βαθμού. κ. εξίσωση. Έτσι ονομάζεται κάθε εξίσωση τρίτου βαθμού αx³ + βx² + γx + δ = 0 με α ≠ 0. κ. καμπύλη. Έτσι ονομάζεται κάθε καμπύλη του επιπέδου με εξίσωση της μορφής: φ(x,y) = 0, όπου φ είναι πολυώνυμο τρίτου βαθμού ως προς x και y. κ. παραβολή. Έτσι ονομάζεται η καμπύλη του επιπέδου με εξίσωση y = αx³ (α ≠ 0) [ημικυβική παραβολή: η καμπύλη του επιπέδου με εξίσωση y² = αx³, α ≠ 0]. κ. ρίζα ενός πραγματικού είτε ενός μιγαδικού αριθμού. Στο σύνολο των πραγματικών αριθμών, ορίζεται ως κ. ρίζα ενός αριθμού (έστω του α) ο μονοσήμαντος ορισμένος και πραγματικός αριθμός ρ με την ιδιότητα ρ³ = α. Η κ. ρίζα του α συμβολίζεται με . Στο σύνολο των μιγαδικών αριθμών ονομάζεται κ. ρίζα του α κάθε μιγαδικός αριθμός z με z³ = α. Έχει αποδειχθεί ότι υπάρχουν τρεις τέτοιοι αριθμοί z. Μάλιστα, αν ο α είναι πραγματικός, τότε ο ένας είναι πραγματικός και οι δύο άλλοι μιγαδικοί, για παράδειγμα: 1) αν α = 1, τότε καθένας από τους αριθμούς είναι μια κ. ρίζα του 1· 2) αν α = i, τότε καθένας από τους μιγαδικούς αριθμούς είναι μια κ. ρίζα του i.

* * *

-ή, -ό (AM κυβικός, -ή, -όν) [κύβος]

1. αυτός που ανήκει ή αναφέρεται στον κύβο (α. «κυβικό σχήμα

β. «κυβικά σώματα», Γαλ.)

2. (για αριθμό) αυτός που έχει ανυψωθεί στον κύβο, στην τρίτη δύναμη («κυβικὸς ἀριθμός», Αριστοτ.)

νεοελλ.

φρ. α) «κυβικό μέτρο» — μονάδα μέτρησης όγκου η οποία ισούται με κύβο που έχει πλευρά ενός μέτρου

β) «κυβική μονάδα» — η τρίτη δύναμη μιας μονάδας

γ) «κυβική ρίζα» — η τρίτη ρίζα ενός αριθμού ή μιας ποσότητας

δ) «κυβικό σύστημα» — ένα από τα επτά κρυσταλλικά συστήματα.

επίρρ...

κυβικώς (Α)

σαν ζάρι, σαν κύβος («κινήσαι σφαιρικώς κύλινδρον, ή κυβικώς, ή λύραν αυλητικώς», Πλούτ.).